Funkcjonalna linia więzadłowa twarzy (fLL)

18 grudnia 2023
By

Spis treści

Starzenie się twarzy jest procesem złożonym, który można przyrównać do efektu domina, gdzie zmiany w tkance łącznej, w tym spadek kolagenu i kwasu hialuronowego, prowadzą do serii zmian w skórze właściwej i strukturach mięśniowych. Nowa koncepcja funkcjonalnej linii więzadłowej twarzy (fLL – functional ligament line) umożliwia precyzyjniejsze planowanie zabiegów, co prowadzi do bardziej naturalnych i efektywnych wyników estetycznych.

Rozumienie fLL

FLL jest linią anatomiczną dzielącą twarz na dwie części: ruchomą i stałą. Różnice w ułożeniu warstw skórnych i mięśniowych po obu stronach linii wpływają na efekty zabiegów estetycznych. Efekty w jednym rejonie zabiegowym wpływają natomiast na pozostałe regiony. Uwzględniając przebieg linii i stosując różne rodzaje wypełniaczy, w zależności od ich właściwości reologicznych i fizykochemicznych, możemy uzyskać optymalne efekty liftingu, wolumetryzacji lub modelowania.  Charakterystyka części stałej/bocznej (bocznie od linii więzadeł podtrzymujących twarzy):
  • mniej mobilna część twarzy odpowiedzialna za żucie
  • obszar podtrzymujący tkanki twarzy
  • głównie mięśnie szkieletowe – żwacz i skroniowy 
  • minimalny udział mięśni mimicznych  o dużej aktywności ruchowej
  • mniej przyczepów/połączeń ze skórą niż w części przedniej 
  • zwiększona ruchomość bierna (bierna ruchomość silniej wpływa na tkanki od ruchomości aktywnej – stąd konkluzja, że jeżeli chcemy uzyskać efekt liftingu, należy najpierw wykonać zabiegi w odcinku bocznym)
  • iniekcje w stabilną, dobrze osadzoną tkankę twarzy – iniekcje w tej części dają efekt “liftingu” 
Charakterystyka części dynamicznej/ruchomej (przyśrodkowo od linii więzadeł podtrzymujących):
  • mięśnie mimiczne twarzy, obszar mimiczny wykazujący ekspresję
  • aktywność ruchowa uwarunkowana mimiką i mięśniami twarzy (ruchomość czynna uwarunkowana działaniem mięśni mimicznych)
  • nie jest to strefa strategiczna dla liftingu twarzy
  • bezpośrednio uzależniona od kondycji obszaru bocznego (1)
  • iniekcje w tej części dają efekt wolumetryczny
Początkowo linia więzadłowa była postrzegana jako pionowa lub ukośna linia, rozciągająca się od górnych struktur twarzy do dolnych, oddzielając twarz na część ruchomą i nieruchomą. Jednak nowe badania i obserwacje doprowadziły do rewizji tej koncepcji (2). Wcześniejsza koncepcja ukośnej linii więzadłowej nie uwzględniała wystarczająco dynamiki ruchów twarzy, szczególnie w obszarze żuchwy. Nowe badania wskazują, że fLL powinna być wyznaczana z uwzględnieniem więzadła żwaczowego, a nie tylko żuchwowego, co pozwala na lepsze zrozumienie podziału twarzy na obszary ruchome i nieruchome. Nowe podejście zakłada, że dolna granica tej linii (więzadło żwaczowe) efektywnie dzieli twarz na część stałą (z tyłu) i ruchomą (z przodu), co lepiej odzwierciedla dynamikę mimiki twarzy i ruchów żuchwy. Autorzy badania podkreślają, że wraz z wiekiem, zmienia się położenie i rozciągłość tłuszczu w okolicy żuchwy, co ma bezpośredni wpływ na lokalizację i funkcję fLL. W miarę starzenia, tłuszcz w okolicy żuchwy przemieszcza się, co może zmieniać położenie fLL, a tym samym wpływać na podejście do zabiegów estetycznych. Ze względu na te zmiany, fLL staje się kluczowym punktem orientacyjnym w procedurach estetycznych, takich jak wstrzyknięcia wypełniaczy. Zrozumienie położenia i roli fLL umożliwia precyzyjniejsze planowanie zabiegów, co prowadzi do bardziej naturalnych i efektywnych wyników estetycznych. Rysunek ilustrujący przypadek starszej pacjentki z widocznym tłuszczem w okolicy żuchwy na dolnej części twarzy (zdjęcie profilowe). (A, B) Linia żuchwy z widocznym tłuszczem w okolicy żuchwy w pozycji statycznej. Ukośna linia (zielona przerywana linia) reprezentuje linię więzadłową (LL), która kończy się przed tłuszczem w okolicy żuchwy. Prosta linia (różowa przerywana linia) reprezentuje funkcjonalną linię więzadłową twarzy (fLL), kończącą się za tłuszczem w okolicy żuchwy. Różowa strzałka wyznacza stałą część twarzy. Niebieska linia reprezentuje więzadło żuchwowe. Pomarańczowe koło reprezentuje tłuszcz w okolicy żuchwy. (C, D) Pacjent wykazał zmianę tłuszczu w okolicy żuchwy (pomarańczowe koło) podczas uśmiechu, nie zmieniając fLL ani stałej części twarzy (różowa strzałka).

Wykorzystanie fLL w procedurach estetycznych

W kontekście procedur estetycznych, fLL służy jako kluczowy punkt orientacyjny do precyzyjnego umiejscowienia wypełniaczy. Na przykład żele kwasu hialuronowego (HA) o różnych właściwościach reologicznych są stosowane różnie w zależności od ich położenia względem fLL. Ponadto, nowe generacje wypełniaczy łączą HA z innymi biostymulującymi składnikami, aby osiągnąć bardziej złożone efekty, takie jak poprawa jakości  skóry i efekt liftingu.  W zabiegach iniekcyjnych często konieczne jest połączenie więcej niż jednego typu wstrzykiwanego preparatu. Ze względu na unikalne cechy anatomiczne obszarów ruchomych i stałych, które ogranicza fLL warto uwzględnić różne mechanizmy działania i właściwości reologiczne.

Proces starzenia a fLL

Starzenie się twarzy obejmuje nie tylko utratę objętości tkanki, ale także zmiany w układzie powięziowym i przesunięcie pakietów tłuszczowych. W miarę starzenia się, linia fLL ulega zmianie, co wpływa na strategie odtwarzania objętości i liftingu. Zrozumienie sekwencji starzenia się każdej twarzy jest kluczowe dla skutecznego modelowania i odmładzania. Kwas hialuronowy jest głównym składnikiem macierzy zewnątrzkomórkowej (tkanki łącznej), która stanowi środowisko życia fibroblastów. Wraz z wiekiem dochodzi do zmniejszenia ich ilości, co z kolei przekłada się na zmniejszone odżywianie komórkowe (kwas hialuronowy jest bazą do przepływu jonów i składników odżywczych). Zmniejszona ilość HA rozpoczyna kaskadę wydarzeń. W tym wypadku możemy mówić o zmniejszonej aktywności fibroblastów, co za tym idzie zmniejszonej produkcji kwasu hialuronowego i włókien podporowych, mniejszym potencjale antyoksydacyjnym tkanek i akumulacji wolnych rodników, a następnie stresie oksydacyjnym, przewlekłym stanie zapalnym i związanym z tym przyspieszonym starzeniem, począwszy od skóry właściwej, kończąc na tkance kostnej. Pojawiają się zmarszczki, bruzdy, zaczyna się wiotkość powięzi, zanik pakietów tłuszczowych.

Propozycje zastosowania

Na podstawie analizy procesu starzenia, proponuje się podejście 3R do bioregeneracji: reshaping (kształtowanie), rebalans (balansowanie) i regeneracja. Pierwszy etap polega na wsparciu układu powięziowego, drugi na przywróceniu utraconej objętości i rysów twarzy, a trzeci na długotrwałym efekcie poprzez działanie biorewitalizujące na wszystkich poziomach tkanki. (1)

Podsumowanie

Zrozumienie i stosowanie koncepcji fLL w procedurach estetycznych otwiera nowe możliwości w zakresie precyzyjnego modelowania i odmładzania twarzy. Przez uwzględnienie unikalnych cech każdej twarzy, fLL pozwala na bardziej indywidualne i skuteczne podejście do estetyki twarzy.

Źródła

  1. Na podstawie wykładu “Bioregeneracja i lifting jako strategia przywrócenia harmonijnego wyglądu twarzy” –  dr Robert Chmielewski
  2. “Revisiting the Ligament Line of the Face: A New Understanding for Filling the Fixed and Mobile Face” Andre Braz MD; Eliandre Palermo MD; Maria Claudia Issa MD, PhD.
  3. “The Difference in Facial Movement Between the Medial and the Lateral Midface: A 3D Skin Surface Vector Analysis” David L. Freytag, MD; Michael G. Alfertshofer; Konstantin Frank, MD ; Dmitry V. Melnikov, MD, PhD; Nicholas Moellhoff, MD; Arthur Swift, MD; Stephan Heisinger, MD; Robert H. Gotkin, MD, FACS; Denis Ehrl, MD, PhD; and Sebastian Cotofana, MD, PhD
-