Miejscowe iniekcje tropokolagenu 

Tropokolagen to najmniejsza cząsteczka budująca dojrzały kolagen. Podany w konkretne miejsce wbudowuje się w struktury tkankowe, wzmacniając je, a jednocześnie stymuluje organizm do produkcji kolagenu.

Budowa oraz synteza kolagenu

Proces budowy oraz syntezy kolagenu jest wieloetapowy i rozpoczyna się już na poziomie genetycznym. Aminokwasy, takie jak glicyna, prolina i hydroksyprolina, łączą się ze sobą, tworząc długie łańcuchy polipeptydowe. Te łańcuchy są niezbędne dla utworzenia potrójnej helisy tropokolagenu, która jest prekursorem dojrzałego kolagenu. Rzadziej występująca alanina może zastępować prolinę, dodając do struktury kolagenu dodatkową różnorodność. Istnieje co najmniej 28 typów kolagenu – każdy z nich zbudowany jest z aminokwasów i każdy pełni w organizmie nieco inną funkcję. Kolagen typu I stanowi aż 90% tego białka w ludzkim ciele. Typ II buduje chrząstkę stawową, a typ III znajduje się głównie w mięśniach i naczyniach krwionośnych.

Na poziomie komórkowym, fibroblasty pełnią centralną rolę w syntezie kolagenu, przekształcając genetyczne instrukcje w realne struktury białkowe. Proces ten rozpoczyna się od transkrypcji genów, poprzez tworzenie pre-propeptydu, aż po formowanie się potrójnej helisy tropokolagenu. Następnie, dzięki działaniu witaminy C oraz enzymów, takich jak oksydaza lizylowa, tropokolagen jest przekształcany we włókienka kolagenowe, które są kluczowe dla strukturalnej integralności i funkcji wielu tkanek.

Funkcje i degradacja kolagenu

Niedobory kolagenu, które mogą pojawiać się wraz z wiekiem lub w wyniku niekorzystnych czynników zewnętrznych (np. palenie tytoniu), prowadzą do widocznych zmian w strukturze skóry, a także do zmniejszenia jej elastyczności i odporności. Może to również wpłynąć na funkcjonowanie stawów i ścięgien, zwiększając ryzyko urazów.

Oprócz strukturalnych funkcji kolagenu, jego zdolność do wiązania wody ma zasadnicze znaczenie dla utrzymania odpowiedniego nawilżenia skóry. To właśnie kolagen sprawia, że skóra jest napięta, sprężysta i odporna na różne uszkodzenia. Jest on również kluczowy w procesie gojenia się ran, ponieważ reguluje wydzielanie enzymów odpowiedzialnych za regenerację tkanek.

W naturalnie starzejącej się skórze ekspresja mRNA prokolagenu jest niższa, a poziom oraz aktywność MMP-1, MMP-2 i MMP-9 są wyższe, powodując nasilone procesy degradacji kolagenu oraz obniżony poziom jego syntezy. Ponadto, zmniejszone ukrwienie, pogorszenie warunków troficznych, spowolnienie podziałów komórkowych fibroblastów doprowadzają do zmniejszenia zdolności regeneracyjnych oraz zmian degeneracyjnych we wszystkich strukturach tkanki łącznej.

Iniekcje tropokolagenu

Współczesna medycyna estetyczna i dermatologia wykorzystują zaawansowane metody regeneracji i odbudowy kolagenu w skórze, oferując takie zabiegi jak miejscowe iniekcje tropokolagenu. Te metody mają na celu nie tylko poprawę wyglądu skóry, ale także wspieranie jej naturalnych funkcji i zdolności regeneracyjnych, co jest kluczowe dla zachowania zdrowia i młodości na dłużej.

Tropokolagen typu l, w postaci potrójnej helisy, jest prekursorem dojrzałego kolagenu, który w macierzy zewnątrzkomórkowej tworzy biorusztowanie odpowiadające za integralność strukturalną tkanek oraz ich wytrzymałość na rozciąganie.

Około 40% całego kolagenu organizmu człowieka znajduje się w skórze, gdzie stanowi on blisko 70% masy wszystkich białek. Za jego syntezę odpowiedzialne są fibroblasty. Są one zaangażowane w szlaki obiegu kolagenu i pełnią kluczową rolę w modyfikowaniu ekspresji genów dla komponentów macierzy zewnątrzkomórkowej. Fibrylarny kolagen typu I (geny kodujące COL1A1 i COL1A2) jest najbardziej rozpowszechnioną proteiną w dorosłym organizmie ludzkim, stanowiąc 90% ogólnego kolagenu.

Za pomocą miejscowych iniekcji tropokolagenu skutecznie indukowana jest odpowiedź biologiczna typowa dla fazy funkcjonalnej regeneracji po uszkodzeniu tkanki łącznej np. poprzez promieniowanie UV (fotostarzenie). Stymulacja integryn oraz uruchomienie kaskady czynników wzrostu (TGF-beta 1, CTGF, IGF-1) indukuje proces autologicznej naprawy i przebudowy uszkodzonej tkanki łącznej. Ponadto, fibroblasty są w stanie generować i jednocześnie przyswajać siły rozciągające a przywrócenie anizotropii włókien kolagenowych również indukuje kaskadę czynników wzrostu oraz neosyntezę kolagenu.

Mechanizm ten jest szeroko wykorzystywany w medycynie estetycznej do: 

1. Regeneracji skóry – nawilżenie, poprawa gęstości i sprężystości skóry przy zwiotczeniu/ uszkodzeniu związanym z wiekiem czy fotostarzeniem.
2. Leczenia blizn i rozstępów.
3. Redukcji lokalnych nadmiarów tkanki tłuszczowej, cellulitu i poprawy struktury przestrzennej tkanki podskórnej.
4. Poprawy napięcia mięśniowego oraz tonusu mięśni – działanie na mięśnie mimiczne i mięsień szeroki szyi.
5. Zmniejszenia napięcia mięśni żucia (bruksizm) i zwiększenie szansy na ustąpienie związanego z tym bólu mięśniowo-powięziowego w obrębie twarzy/głowy – działanie na mięśnie żucia (żwacze).
6. Poprawy struktury i funkcji skóry owłosionej głowy, poprawa unaczynienia skóry, pobudzanie brodawek włosa do właściwej funkcji.

Dodatkowo preparaty pomocnicze w gotowych preparatach (np. firmy GUNA) wspomagają leczenie i opóźniają naturalny proces starzenia się skóry:

• Kwas askorbinowy dzięki silnym zdolnościom antyoksydacyjnym redukuje ilość wolnych rodników. Wpływa również na dojrzewanie włókien kolagenu. 
• Witaminy z grupy B (B1, B2, B6), które są niezbędnymi kofaktorami cyklu Krebsa, czyli cyklu produkcji wysokoenergetycznych cząsteczek ATP, umożliwiają nie tylko przyspieszenie cyklu neosyntezy kolagenu w fibroblastach, ale również stymulują odbudowywanie biorusztowania stworzonego przez podanie tropokolagenu typu I.
• Glukonian magnezu –  jest składnikiem szczególnie ważnym w procesie dojrzewania kolagenu.

Leczenie ran i blizn

Tropokolagen oferuje unikalne korzyści wynikające z jego właściwości regeneracyjnych i przeciwzapalnych w leczeniu i profilaktyce przewlekłych ran. Jego stosowanie może znacząco przyspieszyć procesy gojenia się ran, minimalizując ryzyko powstania bliznowców oraz wspierając odbudowę naturalnej bariery ochronnej skóry. To podejście ma szczególne znaczenie w przypadku pacjentów z zaburzeniami gojenia się ran, oferując im skuteczne wsparcie w procesie leczenia.

Zastosowanie tropokolagenu w leczeniu blizn i rozstępów otwiera nowe perspektywy w dziedzinie medycyny regeneracyjnej. Poprzez bezpośrednie wpływanie na procesy syntezy kolagenu, możliwe jest nie tylko zmniejszenie widoczności nieestetycznych zmian skórnych, ale również odbudowa i wzmocnienie struktury skóry. Takie działanie nie tylko poprawia wygląd skóry, ale również jej funkcjonalność, przywracając jej zdolność do prawidłowego napięcia i elastyczności.

Podsumowanie

Innowacyjne podejście do terapii z wykorzystaniem tropokolagenu pozwala na efektywne kombinowanie różnych metod leczenia, maksymalizując efekty terapeutyczne. Przykładem może być połączenie iniekcji tropokolagenu z zabiegami laserowymi, mikroigłowaniem czy terapią PRP, co zwiększa skuteczność działań regeneracyjnych i przeciwstarzeniowych. Tropokolagen stanowi bazę do tworzenia spersonalizowanych planów leczenia, które są w stanie sprostać oczekiwaniom nawet najbardziej wymagających pacjentów, dając im możliwość cieszenia się zdrowszą, bardziej elastyczną skórą.