Mechanizm pobudzania fibroblastów przez biostymulatory

Spis treści

• Co to są fibroblasty?
• Budowa i podział fibroblastów
• Właściwości i funkcje fibroblastów
• Za co odpowiadają fibroblasty?
• Pobudzanie aktywności fibroblastów
• Jak wspierać fibroblasty?
• Fibroblasty w medycynie estetycznej

W zdecydowanej większości materiałów na temat funkcji oraz kondycji skóry można przeczytać, że w miarę upływu lat ulega ona naturalnym procesom starzenia. Ich oznakami jest przede wszystkim pojawienie się zmarszczek i bruzd, wiotkość i opadanie skóry (np. w obrębie policzków i linii żuchwy – tzw. „chomiki”). W naszym artykule przyjrzymy się tym procesom w ujęciu mikroskopowym – wskażemy, jaką rolę w utrzymaniu młodego wyglądu odgrywają fibroblasty, co to jest, a także w jaki sposób można wydłużać ich aktywność.

Co to są fibroblasty?

Fibroblasty należą do komórek najliczniej występujących w organizmach ssaków. Należą one do tkanki łącznej właściwej, stanowiącej swego rodzaju szkielet i osłonę dla narządów, ale także umożliwiającej przeprowadzanie ważnych dla organizmu procesów, takich jak przemiana materii czy odżywianie. Fibroblasty skóry oraz mniej od nich aktywne fibrocyty odpowiadają m.in. za produkcję białek, w tym włókien kolagenowych oraz włókien elastynowych, a także kwasu hialuronowego, a więc substancji wchodzącej w skład istoty międzykomórkowej.

Budowa i podział fibroblastów

Fibroblasty, czyli aktywne i zdolne do podziałów komórki skóry właściwej, charakteryzują się okrąglejszym kształtem i owalnym lub okrągłym jądrem komórkowym. Na obrazach mikroskopowych można w nich wyróżnić dość dobrze widoczne jąderko. Typowa dla fibroblastów jest obecność szorstkiej siateczki śródplazmatycznej (tzw. retikulum), związana z przystosowaniem do produkcji włókien kolagenowych i elastynowych. Retikulum pokryte jest rybosomami – strukturami odpowiedzialnymi za syntezę białek, które następnie – poprzez kanały siateczki – są transportowane do miejsca docelowego. Natomiast fibrocyty – starsze, nieaktywne fibroblasty – można rozpoznać po mniejszych rozmiarach i węższym, wrzecionowatym kształcie. Znacznie mniejsza ilość siateczki śródplazmatycznej wiąże się z mniejszą zdolnością do syntezy białek. Fibroblasty i fibrocyty potencjalnie mają zdolność do ruchu, ale z reguły nie przemieszczają się w obrębie tkanki.

Właściwości i funkcje fibroblastów

To, jaką rolę odgrywają w organizmie fibroblasty, gdzie występują i jak ich funkcje zmieniają się w cyklu życiowym organizmu jest ze sobą ściśle powiązane. Najistotniejsza jest tu zdolność do syntezy włókien białkowych ważnych dla nadania skórze elastyczności oraz utrzymania jej struktury. Jednocześnie – dzięki udziałowi w syntezie kwasu hialuronowego – fibroblasty odgrywają ważną rolę we współtworzeniu istoty międzykomórkowej oraz odpowiedniej podaży wody w skórze (kwas hialuronowy ma bowiem zdolność do wiązania wody). Spełniane przez fibroblasty funkcje to również wytwarzanie dwóch istotnych enzymów (składników przyspieszających i usprawniających przebieg procesów wewnątrzkomórkowych): stromelizyny oraz kolagenazy. Pierwsza z wymienionych substancji odpowiada za rozcinanie łańcuchów białek, a więc za ich trawienie (rozkład). Kolagenaza również odpowiedzialna jest za rozkład białek, jednak w tym przypadku enzym odpowiada za trawienie przede wszystkim wielu rodzajów włókien kolagenowych, które są szczególnie trudne do rozłożenia.

Za co odpowiadają fibroblasty?

Jedne z najistotniejszych, a jednocześnie najpowszechniej występujących komórek tkanki łącznej to właśnie fibroblasty. Budowa skóry, jej regeneracja, czy też procesy gojenia nie byłyby możliwe bez ich udziału. Wytwarzane przez nie włókna białkowe – wspomniany wcześniej kolagen i elastyna – są niezbędne dla utrzymania elastyczności skóry i nadania jej odpowiedniego napięcia. Natomiast kwas hialuronowy stanowi naturalny „wypełniacz” wiążący wodę, zatem właśnie od niego w dużym stopniu należy ochrona skóry przed nadmiernym przesuszeniem, co w efekcie również przyczyniałoby się do przyspieszenia powstawania zmarszczek oraz bruzd. Warto również pamiętać, że nie tylko składniki produkowane przez te komórki, ale również same fibroblasty mają znaczenie dla kondycji skóry – jeśli dojdzie bowiem do uszkodzenia tkanki łącznej, uczestniczą one w procesach jej gojenia (wytwarzany jest wówczas tzw. czynnik wzrostu fibroblastów i zwiększa się intensywność ich podziałów komórkowych).

Pobudzanie aktywności fibroblastów

W miarę starzenia się organizmu zmienia się (maleje) zarówno aktywność fibroblastów, jak i proporcje liczebne pomiędzy nimi a fibrocytami (na korzyść fibrocytów). Zmienia się nawet sam rodzaj produkowanych włókien kolagenowych. Na szczęście te niepożądane procesy można znacznie spowolnić, a w pewnym zakresie nawet odwrócić – dlatego w tej części artykułu skupimy się na tym, jak pobudzić fibroblasty do większej aktywności, a tym samym wydłużyć okres, w jakim skóra zachowuje młody wygląd.

Pobudzenie fibroblastów za pomocą mezoterapii igłowej

Mezoterapia igłowa należy do najczęściej poszukiwanych przez pacjentów metod odmładzania skóry, a tym samym również do procedur najczęściej przeprowadzanych w gabinetach i klinikach medycyny estetycznej. Podczas mezoterapii specjalista aplikuje szereg zastrzyków w skórę właściwą, a więc w tę warstwę tkanki, w której obecne są fibroblasty. Zabieg w wariancie rekomendowanym przez PIMIK polega na iniekcjach z nieusieciowanego kwasu hialuronowego – występującego w roli naturalnego wypełniacza – oraz hydroksyapatytu wapnia, a więc substancji mineralnej obecnej naturalnie również w ludzkim organizmie i stymulującej fibroblasty do zwiększonej produkcji włókien kolagenowych. Zachęcamy do skorzystania z oferty szkoleń, podczas których przekazujemy osobom początkującym (mezoterapia igłowa – kurs podstawowy) oraz zaawansowanym (mezoterapia igłowa – szkolenie zaawansowane) kompletną wiedzę na temat preparatów stosowanych podczas zabiegu, metod iniekcji, a także odpowiednich procedur.

Pobudzenie fibroblastów za pomocą mezoterapii mikroigłowej

O ile w przypadku mezoterapii igłowej specjalista aplikuje pacjentowi płytko w skórę szereg “osobnych” zastrzyków, o tyle w przypadku mezoterapii mikroigłowej do nakłuć wykorzystuje się wiele mikroigieł zamontowanych na głowicy specjalnego urządzenia (np. dermorollera lub dermapenu). W tym przypadku zatem substancje aktywne nie są wstrzykiwane bezpośrednio w skórę, a podawane poprzez mikronakłucia naskórka. Nie tylko ułatwiają one wnikanie preparatów do wnętrza skóry, ale także pobudzają komórki do większej aktywności w celu regeneracji uszkodzeń. Produkowany w takiej sytuacji przez fibroblasty kolagen niejako „przy okazji” przynosi pożądany efekt w postaci poprawy jędrności, kondycji i wyglądu skóry.

Pobudzenie fibroblastów za pomocą stymulatorów tkankowych

O roli biostymulatorów tkankowych wspomnieliśmy już przy okazji mezoterapii igłowej z wykorzystaniem hydroksyapatytu wapnia. W przeciwieństwie do wypełniaczy kosmetycznych (takich jak kwas hialuronowy), których zadaniem jest głównie mechaniczne „uzupełnienie” ubytków tkanek, stymulatory pobudzają skórę do regeneracji i samodzielnego wytwarzania potrzebnych włókien kolagenowych. Do najczęściej rekomendowanych przez nas preparatów tego typu należą: Sunekos 1200, Sunekos 200, Linerase/ Nithya, Karsima oraz Neauvia Hydro Deluxe. Tematyce biostymulatorów poświęciliśmy dwa specjalistyczne szkolenia.Biostymulatory tkankowe – kurs podstawowy pozwolą uczestnikom na opanowanie zarówno niezbędnego materiału teoretycznego, jak i praktycznych metod aplikowania preparatów oraz łączenia ich z innymi zabiegami kosmetycznymi. NatomiastBiostymulatory tkankowe – kurs zaawansowany to propozycja dla osób, które chciałyby poznać zastosowanie preparatów w modelowaniu większych partii ciała, takich jak ramiona, piersi czy brzuch, a także przy poprawie wyglądu delikatnej skóry wokół oczu.

Jak wspierać fibroblasty?

Istnieje wiele czynników, które wpływają na to, jak długo aktywne będą u danej osoby fibroblasty. Kosmetologia ma do zaoferowania szereg zabiegów, ale nieoceniona okazuje się również profilaktyka, wdrażana przez samego pacjenta. Przede wszystkim należy przyswoić zdrowe nawyki w zakresie stylu życia – w tym przede wszystkim zrezygnować z używek, takich jak papierosy czy alkohol, ponieważ w znacznym stopniu wpływają one na kondycję skóry. Zbawienny wpływ na fibroblasty ma również odpowiednio skomponowana dieta, w tym przede wszystkim bogata w produkty zawierające witaminę C. Wielu specjalistów wskazuje również na konieczność spożywania produktów bogatych w krzem, wapń oraz… naturalny kwas hialuronowy.

Fibroblasty w medycynie estetycznej

Medycyna estetyczna nieustannie poszukuje sposobów nie tylko na stymulację fibroblastów do większej aktywności, ale także na odtwarzanie puli komórek, które z czasem tracą aktywność i zastępowane są przez fibrocyty. Spore nadzieje pod tym względem wiązane są obecnie z wszczepianiem fibroblastów. Na rynku pojawiają się już nowoczesne technologie, które pozwalają na pobranie komórek od pacjenta, następnie ich namnażanie, a później ponowne wszczepienie w skórę. Dodatkową zaletę takich zabiegów stanowi – podobnie jak w przypadku powszechnie stosowanego dziś osocza bogatopłytkowego – pełna zgodność tkankowa pacjenta, a tym samym znaczna redukcja ryzyka działań niepożądanych i powikłań.